Drewniane skarby w miejscowości Gilowice
Niewielkie Gilowice koło Żywca mogą się pochwalić jednym z cenniejszych zabytków drewnianej architektury na ternie województwa śląskiego. Kto w czasie wycieczki po ziemi żywieckiej zajrzy do tej wsi, ten zobaczy drewniany kościół św. Andrzeja Apostoła.
Co warto wiedzieć na temat tego zabytku?
Drewniany kościół w Gilowicach powstał w połowie XVI wieku, przy czym pierwotnie stał na terenie sąsiedniej wsi Rychwałd. Wiele osób porównuje go do drewnianego kościoła, który znajduje się niedaleko Rzeszowa – sprawdź podobieństwa na RzeszowInfo.pl. Co do drewnianego kościołka w Gilowicach, to jego fundatorem był najprawdopodobniej Krzysztof Komorowski, z kolei konsekracji mógł dokonać biskup Erazm Ciołek. Do połowy XVIII wieku kościółek stał w Rychwłdzie, dziś znanym jako ważne sanktuarium maryjne. Gdy powstał tam barokowy kościół murowany, gotowy pomieścić coraz większą grupę wiernych, drewniany zabytek postanowiono przenieść do Gilowic.
Czym wyróżnia się ta perełka drewnianej architektury?
Jest to świątynia orientowana, utrzymana w konstrukcji zrębowej, która przyciąga uwagę swoją charakterystyczną wieżą. Warto tu zwrócić uwagę na prezbiterium, do którego przylega kaplica Serca Pana Jezusa oraz zakrystia. W kościelnym wnętrzu dominuje styl barokowy, nie brak tu również dzieł sztuki typowych dla stylu klasycystycznego. Zachowały się też cenne pamiątki z okresu średniowiecza. Ogromną wartość ma gotycka rzeźba św. Barbary z pierwszej połowy XVI wieku, oraz pochodząca z XV stulecia chrzcielnica, będąca pozostałością po rodzinie Komorowskich. W pobliżu kościoła znajduje się cmentarz, na którym spoczywa Stanisław Pyjas, zamordowany przez SB w 1977 roku.